Quản lý toàn diện dầu giả, dầu kém chất lượng: Bộ Thương mại ban hành quy định quản lý lưu thông dầu thành phẩm

Dầu thành phẩm liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân. Mới đây, Bộ Thương mại đã ban hành "Quy định quản lý lưu thông dầu thành phẩm" (sau đây gọi tắt là "Quy định") nhằm điều chỉnh trật tự thị trường dầu thành phẩm trong nước, định hướng ngành phát triển lành mạnh và có trật tự. Quy định mới sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/9.

Theo tìm hiểu, những năm gần đây cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, thị trường dầu thành phẩm trong nước đã xuất hiện một số vấn đề mới. Ví dụ, trên thị trường tồn tại loại "dầu không đạt chuẩn" không được sản xuất bởi nhà máy lọc dầu chính quy và không đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia. Loại dầu kém chất lượng này được pha trộn từ dầu tốt và dầu xấu theo tỷ lệ nhất định rồi bán ra với giá rẻ. Ngoài ra, một số "điểm bán dầu chui" còn gian lận thiếu cân, những hành vi phi pháp này đã gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích người tiêu dùng. Trung Quốc là nước tiêu thụ dầu lớn thứ hai thế giới với khoảng 110.000 trạm xăng dầu trên toàn quốc.

Theo "Quy định", dầu thành phẩm bao gồm xăng, dầu hỏa, dầu diesel cùng các nhiên liệu thay thế như xăng ethanol và dầu sinh học có thành phần chính từ các sản phẩm trên, đáp ứng chính sách công nghiệp quốc gia và tiêu chuẩn chất lượng bắt buộc, có cùng mục đích sử dụng.

Cũng được biết, Trung Quốc là nước tiêu thụ dầu lớn thứ hai thế giới với tổng mức tiêu thụ xăng và dầu diesel vượt 350 triệu tấn, khoảng 110.000 trạm xăng dầu trải khắp cả nước phục vụ hơn 500 triệu lái xe và trên 400 triệu phương tiện.

Ông Wang Nengquan, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Chuyên gia Hiệp hội Lưu thông Dầu khí Trung Quốc cho biết, thời gian qua một số doanh nghiệp thường xuyên vi phạm pháp luật, gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích người tiêu dùng và phá vỡ vận hành bình thường của ngành dầu khí cũng như nền kinh tế quốc dân.

Theo ông Wang, một mặt, một số doanh nghiệp sản xuất dầu thành phẩm trái phép, tồn tại tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng và gian lận thiếu cân. Một số nhà máy lọc dầu không chính quy sản xuất "dầu không đạt chuẩn" không đáp ứng yêu cầu quốc gia, do không qua quá trình tinh chế kỹ lưỡng nên loại dầu này chứa nhiều tạp chất nhưng vẫn có thể cháy, được pha trộn từ dầu tốt và dầu xấu theo tỷ lệ nhất định hoặc bán với giá rẻ. Mặt khác, một số điểm bán dầu không chính quy vi phạm quy định bán dầu thành phẩm, "trạm xăng dầu chui" hoạt động không giấy phép, thậm chí mạo danh các thương hiệu lớn như Sinopec hay PetroChina, dù có thể giá rẻ hơn chút ít nhưng trốn thuế gây tổn hại lợi ích quốc gia.

Ngoài ra, phóng viên N Video của Nam Đô còn phát hiện trên thị trường tồn tại hành vi vận chuyển dầu thành phẩm trái phép. Một số "xe dầu chui" được cải tạo từ SUV, xe tải hay xe bồn, bề ngoài không có đặc điểm nhận dạng rõ ràng nhưng bên trong lại trang bị đầy đủ bồn chứa, vòi phun, đồng hồ đo... y như một trạm xăng mini di động. Những phương tiện này thường được gọi là "xe dầu đen" hay "quả bom nổ chậm" trên đường phố.

Việc "xe dầu chui" bán trái phép xăng dầu kém chất lượng không chỉ phá vỡ trật tự thị trường mà còn dễ gây hỏng hóc động cơ, đặc biệt xăng kém chất lượng có độ bay hơi cao, điểm chớp cháy thấp tiềm ẩn nguy cơ bùng cháy, nếu xảy ra ở nơi đông người sẽ cực kỳ nguy hiểm cho tính mạng và tài sản xung quanh.

"Tăng cường quản lý và giám sát ngành, chấn chỉnh hoạt động doanh nghiệp đã trở nên cấp bách", ông Wang nhấn mạnh. Ngày 5/2/2025, Văn phòng Quốc vụ viện đã ban hành "Ý kiến về thúc đẩy phát triển chất lượng cao lưu thông dầu thành phẩm" (sau đây gọi tắt là "Ý kiến"), nêu rõ dầu thành phẩm là tài nguyên cơ bản và chiến lược liên quan đến kinh tế quốc dân và đời sống nhân dân, gắn bó mật thiết với vận hành kinh tế và sản xuất đời sống, đưa ra yêu cầu cụ thể nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý lưu thông dầu thành phẩm và thúc đẩy phát triển chất lượng cao, trong đó điều đầu tiên chính là "hoàn thiện chế độ quản lý lưu thông dầu thành phẩm".