Lạm phát Mỹ có thể đạt điểm đảo chiều tăng trong 1–2 tháng tới

Trong 3 yếu tố làm chậm truyền dẫn lạm phát do thuế quan, chúng tôi nhận thấy 2 yếu tố đầu có thể chuyển hướng ủng hộ lạm phát tăng: Hiệu ứng đè nén từ sai sót mô hình điều chỉnh theo mùa có thể biến mất phần lớn trong dữ liệu tháng 7, giúp tốc độ tăng lạm phát theo tháng sau điều chỉnh phản ánh đúng mức tăng thực tế. Đồng thời, hiệu ứng trễ do lấy mẫu cách tháng sẽ mờ dần theo thời gian. Giai đoạn "nhập khẩu gấp" của Mỹ hiện đã kết thúc, một số mặt hàng cốt lõi bắt đầu tăng giá rõ rệt, truyền dẫn sang lạm phát tổng thể. Mô hình phân ngành lạm phát của chúng tôi dự đoán điểm đảo chiều tăng CPI lõi theo tháng sẽ xuất hiện trong 1–2 tháng tới, với mức tăng trung bình từ 10–20bp lên 30–40bp, đưa CPI lõi trở lại trên 3%. Kết quả sớm nhất có thể được kiểm chứng từ dữ liệu CPI tháng 7 công bố ngày 12/8. Điểm đảo chiều CPI theo năm thực chất đã xuất hiện từ tháng 4, nhưng chủ yếu phản ánh hiệu ứng cơ sở nên ít ý nghĩa với thị trường - điểm đảo chiều theo tháng mới quyết định định giá thị trường.

Nhận thức phổ biến trên thị trường cho rằng thuế quan chỉ gây lạm phát "tạm thời" hoặc "một lần", nhưng thực tế hàng nhập khẩu Mỹ bao gồm cả thành phẩm và bán thành phẩm. Thuế đánh vào thành phẩm khiến giá tăng một lần, tạo lạm phát ngắn hạn. Nhưng thuế đánh vào bán thành phẩm sẽ từ từ giải phóng áp lực tăng giá thông qua chuỗi cung ứng, dẫn đến lạm phát dai dẳng. Kết hợp tác động từ cả hai loại thuế, chúng tôi kỳ vọng chu kỳ lạm phát lần này có thể kéo dài gần một năm thay vì kết thúc nhanh.

Sử dụng bảng đầu vào-đầu ra cho hàng nhập khẩu Mỹ, chúng tôi tính toán cả tác động trực tiếp và gián tiếp của thuế quan lên các nhóm lạm phát, sau đó tổng hợp hiệu ứng dựa trên trọng số từng nhóm. Nếu người tiêu dùng Mỹ chịu toàn bộ gánh nặng thuế, mức tăng CPI cuối cùng sẽ vào khoảng 110bp–120bp. Tuy nhiên, do nhà xuất khẩu nước ngoài và nhập khẩu Mỹ cũng chia sẻ một phần thuế, cộng với hiệu ứng thay thế tiêu dùng, mức tăng lạm phát thực tế sẽ thấp hơn 120bp. Vì vậy, đỉnh lạm phát lần này có thể thấp rõ rệt so với chu kỳ 2021–2022 (khi CPI đạt đỉnh 9% năm 2022).

Cần lưu ý rằng chính sách và kinh tế Mỹ hiện chứa đầy bất ổn, khiến lộ trình lạm phát còn nhiều biến số. Ví dụ:

• Nếu tăng trưởng kinh tế Mỹ suy giảm mạnh hoặc rơi vào suy thoái, nhu cầu nội địa yếu đi có thể triệt tiêu hoàn toàn tác động lạm phát từ thuế quan.

• Điều chỉnh chính sách thuế quan đáng kể cũng làm thay đổi lộ trình lạm phát.

• Việc Trump cách chức Cục trưởng Cục Thống kê Lao động (BLS - đơn vị chịu trách nhiệm số liệu việc làm phi nông nghiệp và CPI) gần đây làm dấy lên lo ngại - nếu tính độc lập của cơ quan thống kê bị ảnh hưởng, sai số dự báo lạm phát có thể gia tăng.