Bình luận丨Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sắp buộc phải cắt giảm lãi suất? (Phần 2)
Ngoài ra, xét theo chỉ số tỷ lệ thất nghiệp - một chỉ số quan trọng mà Fed đặc biệt coi trọng - con số mới nhất vào tháng 7 là 4,2%, đã duy trì ổn định trong ba tháng liên tiếp. So với mức đỉnh 14,8% vào tháng 4/2020, tỷ lệ này đã giảm 10,6 điểm phần trăm với xu hướng tổng thể khá bằng phẳng. Về mặt dữ liệu lịch sử, tỷ lệ thất nghiệp hiện tại của Mỹ đang ở mức tương đương giai đoạn từ tháng 7/2017 đến tháng 1/2019.
Điều thú vị là, nếu so sánh sâu hơn với dữ liệu lịch sử, có thể hiểu được phần nào sự bất mãn của Nhà Trắng với Fed. Lấy cùng giai đoạn (7/2017–1/2019) làm ví dụ: chỉ số PCE của Mỹ dao động từ 1,5% đến 1,4%, trong khi lãi suất quỹ liên bang khi đó nằm trong khoảng 1%~1,25% và 2,25%~2,5%. Đối với Nhà Trắng, việc Fed đã công bố "hộp công cụ" chính sách tiền tệ cùng với các chỉ số PCE và tỷ lệ thất nghiệp hiện tại đủ để chứng minh rằng Fed nên cắt giảm lãi suất càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên, kiến thức kinh tế cơ bản cho thấy tác động của giá cả thường có độ trễ. Nếu Mỹ không thể đạt được thỏa thuận thuế quan với các đối tác thương mại, nguy cơ lạm phát mất kiểm soát vẫn không thể loại trừ hoàn toàn. Do đó, thái độ chờ đợi của Fed là dễ hiểu. Rốt cuộc, yếu tố lớn nhất khiến Fed "chần chừ" trong việc cắt giảm lãi suất chính là sự không chắc chắn về tác động của thuế quan lên giá cả tại Mỹ - một kịch bản đã từng xảy ra trong lịch sử.
Nhưng vấn đề then chốt hiện nay nằm ở nghịch lý giữa lãi suất cao của Fed và khoản chi trả lãi suất tăng vọt của chính phủ Mỹ. Nợ công Mỹ hiện đang trên bờ vực "vỡ nợ kỹ thuật". Theo tính toán công khai, 30% thu nhập của chính phủ Mỹ trong năm tài khóa 2025 sẽ được dùng để trả lãi nợ, điều này sẽ làm trầm trọng thêm thâm hụt ngân sách. Trong bối cảnh này, nhận định của Elon Musk năm ngoái rằng "Mỹ đang lao nhanh đến bờ vực phá sản" có lẽ không còn là lời cảnh báo thái quá.
Đặc biệt sau khi "Đạo luật Big Beautiful" được thông qua, trần nợ của chính phủ Mỹ gần như không còn hiệu lực. Phản ứng dây chuyền từ việc chính phủ Mỹ "buông xuôi" có thể tiếp tục gia tăng. Thị trường toàn cầu ngày càng lo ngại về khả năng thanh toán trái phiếu Mỹ và tính bền vững của nguồn thu ngân sách, thể hiện rõ nhất qua việc trái phiếu kho bạc 10 năm - được mệnh danh là "mỏ neo định giá tài sản toàn cầu" - liên tục bị bán tháo từ tháng 4.
Trong tình huống này, việc cắt giảm lãi suất ngắn hạn để giảm áp lực chi trả lãi cho trái phiếu Mỹ, đồng thời tiếp tục theo dõi tác động của thuế quan lên giá cả, có lẽ đã trở thành điểm chung lớn nhất giữa Nhà Trắng và Fed. Nhưng với sự độc lập ngày càng suy yếu của Fed, tầm nhìn chính sách tiền tệ Mỹ trong thời gian tới chắc chắn sẽ tiếp tục giảm sút.