Ngày 10.11 là một ngày được ghi vào lịch sử tiền mã hóa. Vào ngày này, thị trường tiền mã hóa đã chứng kiến hơn 1,6 triệu người bị xóa sổ, với 19,3 tỷ USD bị thanh lý. Bitcoin giảm 13%, Ethereum lao dốc 17%, và các altcoin (tiền mã hóa thay thế) còn sụt tới 85%, thậm chí nhiều đồng tiền nhỏ hơn có biến động mạnh về 0, có thể coi là một cảnh tượng tận thế với xác người la liệt. Thế nhưng, ngay trong kỳ nghỉ lễ Quốc khánh vừa qua, Bitcoin vừa lập đỉnh cao mới 126.200 USD, BNB hướng đến 1.300 USD, thị trường tiền mã hóa đang cho thấy một xu hướng phát triển thịnh vượng.

Tóm lại trong một câu: tính thanh khoản căng thẳng, các sự kiện bất ngờ vĩ mô, đặc điểm đòn bẩy cao của ngành đan xen, cuối cùng gây ra một thảm họa lớn, và các sàn giao dịch cũng là một trong những tác nhân quan trọng.
Thị trường tiền mã hóa càng trở thành vùng trọng tai. BTC sụp đổ nhanh chóng xuống 101.500 USD, ETH rơi xuống 3.373 USD, các altcoin vốn hóa nhỏ giảm hơn 90%, tổng số tiền bị thanh lý trên toàn mạng vượt quá 20 tỷ USD, thị trường rơi vào hoảng loạn cực độ.

Sau sự kiện, có hai loại tiền mã hóa thường xuyên được thảo luận. Một là các loại tiền W thế chấp: trong ngày sự kiện, tính thanh khoản của WBTC, WBETH, WBSOL trên Binance đã bị xuyên thủng toàn diện, WBTC giảm xuống mức thấp nhất 35.000 USD, WBETH giảm xuống 430,65 USD, WBSOL thậm chí giảm xuống dưới 35 USD; Hai là stablecoin USDe mất neo: trên Binance, nó đã giảm từ 0,99 USD xuống mức thấp nhất 0,62 USD, khiến thị trường bàn tán rộng rãi rằng đó là "LUNA thế hệ thứ hai".

Nhưng đáng chú ý là, mặc dù được tạo ra bằng cách staking token gốc, nhưng độ sâu thanh khoản rõ ràng là không thể so sánh được. Khi ETH giảm tốc độ cao, WBETH với tư cách là tài sản thế chấp đã bị xuyên thủng đầu tiên, và trong quá trình thanh lý, nền tảng sẽ tự động bán ra WBETH, tạo thành một vòng luẩn quẩn khi không có thanh khoản để hấp thụ, WBETH từ trên 4.000 USD cuối cùng giảm xuống 430 USD, điều này chắc chắn có nghĩa là vị thế của đại đa số người nắm giữ đã về 0.

Nhưng lợi nhuận cao luôn đi kèm với rủi ro cao. Thị trường giảm nhanh, vị thế cho vay luân phiên của nhà đầu cơ bị thanh lý, spot và USDe bị bán tháo, oracle điều chỉnh giảm định giá tài sản thế chấp, liên kết kích hoạt việc thanh lý cưỡng chế quy mô lớn, cuối cùng làm bốc hơi 19,3 tỷ USD trong khoảng chân không thanh khoản. Cảnh tượng này không hề xa lạ trong thị trường tiền mã hóa, trước USDe, stablecoin thuật toán UST đã chứng minh tính hủy diệt của cho vay luân phiên trong các điều kiện thị trường khắc nghiệt.

Thuyết âm mưu thịnh hành không phải là không có căn cứ. Trong 30 phút trước khi tuyên bố của Trump gây ra mức giảm mạnh, một cá voi đã short 6.189 BTC với đòn bẩy 10x, tổng giá trị khoảng 752,9 triệu USD; và short 81.203 ETH với đòn bẩy 12x, tổng giá trị khoảng 353,1 triệu USD, tổng cộng lệnh short trị giá 1,1 tỷ USD đã thu lợi nhuận thành công 190 triệu USD trong vòng 24 giờ. Các thám tử trên chuỗi tin rằng danh tính thực sự của cá voi này là Garrett Jin, cựu CEO người Trung Quốc của BitForex. Thám tử chuỗi ZachXBT đã đăng bài cho biết, "Garrett Jin dường như đã bắt đầu hợp tác với một cá voi Trung Quốc, người trước đây có số tiền 10 con số trên chuỗi luôn ở trạng thái ngủ đông cho đến gần đây mới được sử dụng." Theo phản hồi mới nhất của Garrett, anh ta cho biết quỹ thuộc về khách hàng của chính mình, và bản thân anh ta không có mối quan hệ nào với gia đình Trump hoặc Donald Trump Jr., và đã làm rõ rằng đây không phải là giao dịch nội gián.

Bước ngoặt cũng đến rất nhanh. Ngay vào sáng sớm nay, Trump một lần nữa đăng bài trấn an thị trường, câu nói "Đừng lo lắng về Trung Quốc, mọi thứ sẽ ổn thôi. Mỹ muốn giúp đỡ Trung Quốc, chứ không phải làm hại Trung Quốc" đã thành công khôi phục lại sự tự tin của thị trường. Tuyên bố này khiến thị trường đặt cược tập trung vào giao dịch "TACO", đây là từ viết tắt của "Trump Always Chickens Out", có nghĩa là "Trump luôn luôn rút lui khi sắp xung trận", chỉ trực tiếp vào tính chất bên ngoài mạnh mẽ nhưng bên trong yếu đuối của Trump, chiến lược giao dịch là khi các mối đe dọa thuế quan của Trump khiến thị trường giảm, các nhà đầu tư đặt cược rằng cuối cùng ông ta sẽ rút lui, thị trường chứng khoán sẽ phục hồi, và các nhà đầu tư kiếm lợi nhuận bằng cách mua vào khi giá giảm.

Chịu ảnh hưởng của điều này, tài sản mã hóa nhanh chóng phục hồi. Bitcoin trở lại trên 115.000 USD, ETH từng vượt qua 4.200 USD và hiện tại báo giá 4.186 USD, BNB càng có mức tăng đáng mừng, tăng hơn 15% và tiếp tục lập mức cao mới 1.351 USD.

Xét từ các phản hồi chính thức trong và ngoài nước, khủng hoảng thuế quan rất có thể lại là một sự kiện vĩ mô "tiếng sấm to nhưng hạt mưa nhỏ". Nhưng đằng sau sự kiện này, các nhà đầu tư bán lẻ bị thanh lý nên kêu oan với ai, nỗi đau để lại nên được xoa dịu như thế nào, cuối cùng, dường như chỉ còn lại bài học xương máu.