Facebook sắp phát hành đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình thông qua blockchain, Alipay muốn sử dụng blockchain để làm lại hệ thống thanh toán, Tencent ứng dụng blockchain để tạo hóa đơn điện tử, còn JPMorgan Chase muốn tận dụng blockchain để tối ưu hóa dịch vụ chuyển tiền xuyên biên giới. Tất nhiên, không phải blockchain chỉ có thể ứng dụng trong lĩnh vực tài chính, nhưng có ai nhận ra rằng trong các dự án blockchain triển khai thực tế, lĩnh vực dịch vụ tài chính chiếm đa số không?
Hiện tượng này xảy ra chính bởi blockchain và tài chính có sự tương thích tự nhiên. Về bản chất, blockchain có thể giải quyết vấn đề niềm tin trong dữ liệu, trong khi nền tảng của tài chính cũng chính là niềm tin. Vì vậy, hôm nay, Tiểu K sẽ giải thích cho mọi người từ nguyên lý hoạt động của blockchain để xem blockchain giải quyết vấn đề niềm tin trong dữ liệu như thế nào.
Trước khi đi vào chi tiết nguyên lý này, cần hiểu một điều: chúng ta đã từng nói rằng blockchain là một cơ sở dữ liệu, nhưng điểm khác biệt so với cơ sở dữ liệu thông thường là nó có tính phân tán.
Nếu so sánh cơ sở dữ liệu với một cuốn sổ kế toán, thì cơ sở dữ liệu thông thường giống như một cuốn sổ duy nhất, và chỉ người tạo ra nó—tức một công ty tập trung—mới có thể ghi chép vào đó. Còn blockchain giống như nhiều cuốn sổ kế toán. Ngoài người sáng lập có một cuốn, bất kỳ ai muốn tham gia đều có thể nhận được một cuốn sổ, và mỗi cuốn sổ có vị trí ngang nhau, đều ghi chép đầy đủ toàn bộ dữ liệu một cách độc lập.
Sau khi hiểu điều này, chúng ta có thể giải thích nguyên lý của blockchain. Nguyên lý của blockchain như sau: khi một giao dịch dữ liệu được tạo ra, theo quy trình cơ sở dữ liệu thông thường, công ty tập trung sẽ trực tiếp xử lý dữ liệu này, sau đó việc xác minh, bảo vệ đều do công ty này đảm nhiệm. Như vậy, việc ghi chép và xử lý dữ liệu đều do một bên quyết định, dễ dẫn đến thiếu minh bạch.
Trong blockchain, không còn chỉ một bên duy nhất duy trì dữ liệu nữa, mà mọi người (bao gồm cả người dùng) đều có thể tham gia. Ngoài cơ sở dữ liệu của công ty tập trung, mỗi người đều có một cơ sở dữ liệu riêng, độc lập và có vị trí ngang nhau, lưu trữ toàn bộ dữ liệu theo cấu trúc chuỗi khối.
Khi một dữ liệu được tạo ra, mỗi người tham gia có thể xử lý dữ liệu đó, sau đó gửi dữ liệu đã xử lý cho những người khác để xác nhận. Khi đa số người tham gia đồng ý rằng dữ liệu này đáng tin cậy, xử lý chính xác và đạt được sự đồng thuận, dữ liệu sẽ được ghi lại và đồng bộ hóa vào cơ sở dữ liệu của mỗi người.
Nguyên lý này có ba ưu điểm:
-
Phân tán quyền lực: Đảm bảo tính công bằng trong xử lý dữ liệu. Không ai có thể tự mình ghi chép dữ liệu, tránh tình trạng kẻ ghi chép duy nhất bị thao túng hoặc cố ý ghi sổ giả.
-
Giải quyết vấn đề niềm tin dữ liệu: Vì dữ liệu được ghi lại trên nhiều cơ sở dữ liệu, nếu ai đó thay đổi dữ liệu, sẽ dễ dàng bị phát hiện, từ đó dữ liệu trở nên minh bạch hơn.
-
Giảm rủi ro an ninh mạng: Vì nhiều cơ sở dữ liệu cùng tồn tại, về lý thuyết, trừ khi tất cả các nút bị phá hủy, nếu không sổ sách sẽ không bị mất, đảm bảo tính an toàn của dữ liệu.
Tóm lại, nguyên lý hoạt động của blockchain là một quá trình mọi người cùng ghi chép, xác minh lẫn nhau và đạt được sự đồng thuận. Trong thời đại bùng nổ dữ liệu và thiếu hụt niềm tin như hiện nay, hy vọng blockchain có thể trở thành tia nắng giải quyết những vấn đề này, soi sáng hướng phát triển số trong tương lai.
