Nhiều nước phương Tây sắp công nhận Nhà nước Palestine — Giải pháp hai nhà nước có tiến triển?
Gần đây, nhiều nước phương Tây tuyên bố sẽ công nhận Nhà nước Palestine. Sau khi Tổng thống Pháp Macron ngày 24/7 thông báo Pháp sẽ công nhận Palestine tại Đại hội đồng LHQ vào tháng 9, Văn phòng Thủ tướng Anh ngày 29/7 tuyên bố nếu Israel không cải thiện tình hình nhân đạo ở Dải Gaza và đạt được hòa bình lâu dài, Anh sẽ công nhận Palestine trước kỳ họp LHQ năm nay. Canada, Malta và một số nước khác cũng có động thái tương tự.
Tại sao Pháp, Anh, Canada và các nước khác thay đổi lập trường vào lúc này, và điều này sẽ tác động thế nào?
Những tuần gần đây, khủng hoảng nhân đạo tại Gaza càng trầm trọng. Ngày 1/8, cơ quan y tế Gaza thông báo từ tháng 10/2023 đến nay, ít nhất 162 người đã chết đói; dữ liệu LHQ cho thấy từ 27/5 đến 31/7 năm nay, ít nhất 1.373 người Palestine thiệt mạng khi tìm kiếm lương thực.
Ông Niu Xinchun, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc - Arab thuộc Đại học Ninh Hạ, nhận định khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng khiến dư luận nhiều nước phương Tây phản ứng mạnh, yêu cầu chính phủ hành động. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế lên án Israel, nếu im lặng lúc này sẽ bị coi là đứng về phía Israel và phải trả giá về chính trị.
Trước sức ép quốc tế, Israel gần đây nới lỏng phần nào kiểm soát viện trợ nhân đạo. Từ 27/7, Israel tạm ngừng quân sự 10 giờ/ngày ở một số khu vực Gaza và mở thêm tuyến viện trợ; Jordan, UAE, Bỉ, Pháp... thả dù hàng cứu trợ xuống Gaza.
Ông Niu cho rằng Israel có thể tiếp tục nới lỏng viện trợ, nhưng nếu xung đột không chấm dứt, vấn đề nhân đạo sẽ không được giải quyết. Ông Dong Manyuan chỉ ra một số biện pháp "nhân đạo" của Israel thực chất nhằm vào Hamas, như thiết lập "khu nhân đạo" dụ dân Gaza bằng nhu yếu phẩm nhưng cấm vũ khí hoặc tiền mặt, từng bước cô lập Hamas.
Các chuyên gia thừa nhận hòa bình lâu dài là điều kiện tiên quyết để thực hiện giải pháp hai nhà nước. Tuy nhiên, do các yếu tố nội ngoại, Israel và Hamas có thể tiếp tục vừa đánh vừa đàm. Dù nhiều nước phương Tây công nhận Palestine gây sức ép lên Israel, con đường hiện thực hóa giải pháp hai nhà nước vẫn còn dài.
