Miễn thuế VAT đối với chứng chỉ tiền gửi liên ngân hàng

Giai đoạn đầu phát hành trái phiếu chính phủ, Trung Quốc áp dụng chính sách miễn thuế doanh thu đối với thu nhập lãi trái phiếu. Sau cải cách "thay thuế doanh thu bằng thuế GTGT" năm 2016, khoản miễn thuế được chuyển sang thuế GTGT và mở rộng phạm vi bao gồm thu nhập lãi trái phiếu địa phương và trái phiếu tài chính do các tổ chức tín dụng nắm giữ.

Theo Thông báo năm 2016 về triển khai toàn diện thí điểm thay thuế doanh thu bằng thuế GTGT, thuế suất GTGT là 6%. Trong đó quy định thu nhập lãi từ trái phiếu chính phủ, trái phiếu địa phương và giao dịch liên ngân hàng được miễn thuế GTGT. Các thông báo bổ sung sau này nêu rõ giao dịch liên ngân hàng bao gồm trái phiếu tài chính và chứng chỉ tiền gửi liên ngân hàng (NCD).

Theo thông báo mới của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế, thu nhập lãi từ trái phiếu chính phủ, trái phiếu địa phương và trái phiếu tài chính phát hành sau ngày 8/8 sẽ phải chịu thuế GTGT trở lại. Điều này đồng nghĩa thu nhập lãi từ tiền gửi liên ngân hàng, cho vay liên ngân hàng, NCD... vẫn được miễn thuế GTGT. Dữ liệu Ngân hàng Trung ương cho thấy năm 2024, quy mô phát hành NCD đạt 31,5 nghìn tỷ NDT.

Về điều chỉnh chính sách này, tờ China Financial and Economic News thuộc Bộ Tài chính đưa tin tối 1/8 cho biết ưu đãi miễn thuế GTGT đối với thu nhập lãi trái phiếu đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử. Việc khôi phục thu thuế GTGT đảm bảo chính sách thuế đồng nhất, phù hợp mục tiêu cải cách hệ thống thuế công bằng, thống nhất, đồng thời là biện pháp cụ thể thực hiện nguyên tắc thuế theo luật và chuẩn hóa ưu đãi thuế, tạo môi trường thuế nhất quán cho phát triển lành mạnh dài hạn của thị trường tài chính.

Nguyên nhân là thu nhập lãi trái phiếu tín dụng vốn phải chịu thuế GTGT (giữ nguyên), trong khi trái phiếu chính phủ trước đây được miễn nay sẽ phải đóng - san bằng chính sách thuế. Đồng thời, điều này giúp nâng cao vai trò tham chiếu của đường lợi suất trái phiếu chính phủ, do ưu đãi thuế trước đây làm méo mó cơ chế định giá.

Ngoài ra, chính sách mới góp phần giảm "hiệu ứng bầy đàn" trong giao dịch trái phiếu. Năm ngoái, lợi suất trái phiếu chính phủ giảm mạnh cùng hành vi phi lý trí trên thị trường đe dọa ổn định tài chính, một phần do miễn thuế lãi suất thúc đẩy.

Trong Báo cáo thực thi chính sách tiền tệ Q1/2025 công bố tháng 5, Ngân hàng Trung ương nhận định hiệu quả định giá, năng lực giao dịch và quản lý rủi ro của thị trường trái phiếu Trung Quốc cần cải thiện. Hành vi nhà đầu tư, cấu trúc thị trường và chính sách thuế đều ảnh hưởng đến hình thành và truyền dẫn lãi suất.

Về chính sách thuế, cơ quan này nhấn mạnh thiết kế thuế thị trường trái phiếu tác động đến định giá và vai trò tham chiếu lãi suất trái phiếu chính phủ. Việc miễn thuế lãi trái phiếu chính phủ cùng ưu đãi thuế chênh lệch giá quỹ công chúng/sản phẩm quản lý tài sản khuyến khích giao dịch ngắn hạn. Trái phiếu doanh nghiệp (chịu thuế) còn có thể tham chiếu mức lãi suất trái phiếu chính phủ được miễn thuế, làm gia tăng biến động lợi suất ngắn hạn.