Bất kỳ hệ thống nào cũng giống như một tòa nhà, có nền móng và cấu trúc chính, giống như hệ thống tài chính truyền thống, nơi ngân hàng trung ương chịu trách nhiệm thanh toán cuối cùng và chính sách tiền tệ, còn ngân hàng thương mại quản lý đầu tư và tài chính. DeFi cũng tương tự. Chúng ta có thể phân tách toàn bộ thế giới DeFi thành năm tầng: tầng thanh toán, tầng tài sản, tầng giao thức, tầng ứng dụng và tầng tổng hợp.
Tầng thanh toán (Lớp 1): Bao gồm blockchain và các tài sản giao thức gốc của nó (ví dụ: BTC trên blockchain Bitcoin và ETH trên blockchain Ethereum). Nó cho phép mạng lưới lưu trữ thông tin quyền sở hữu một cách an toàn và đảm bảo rằng mọi thay đổi trạng thái đều tuân theo tập quy tắc của nó. Blockchain có thể được coi là nền tảng cho việc thực thi không cần tin cậy, đóng vai trò là tầng thanh toán và giải quyết tranh chấp.
Tầng tài sản (Lớp 2): Bao gồm tất cả các tài sản được phát hành trên tầng thanh toán. Điều này bao gồm các tài sản giao thức gốc cũng như bất kỳ tài sản nào khác (thường được gọi là token) được phát hành trên blockchain này.
Tầng giao thức (Lớp 3): Cung cấp các tiêu chuẩn cho các trường hợp sử dụng cụ thể, chẳng hạn như sàn giao dịch phi tập trung, thị trường nợ, phái sinh và quản lý tài sản trên chuỗi. Những tiêu chuẩn này thường được triển khai dưới dạng một bộ hợp đồng thông minh mà bất kỳ người dùng (hoặc ứng dụng DeFi) nào cũng có thể truy cập. Do đó, các giao thức này có khả năng tương tác cao.
Tầng ứng dụng (Lớp 4): Tạo ra các ứng dụng hướng đến người dùng kết nối với các giao thức khác nhau. Tương tác hợp đồng thông minh thường được đơn giản hóa thông qua giao diện người dùng dựa trên trình duyệt web, giúp các giao thức dễ sử dụng hơn.
Tầng tổng hợp (Lớp 5): Là phần mở rộng của tầng ứng dụng. Các bộ tổng hợp tạo ra các nền tảng lấy người dùng làm trung tâm, kết nối với nhiều ứng dụng và giao thức. Chúng thường cung cấp các công cụ để so sánh và đánh giá dịch vụ, cho phép người dùng thực hiện các nhiệm vụ phức tạp khác bằng cách kết nối đồng thời với nhiều giao thức và kết hợp thông tin liên quan một cách rõ ràng và ngắn gọn. Giờ đây khi đã hiểu mô hình khái niệm, chúng ta hãy xem xét kỹ hơn về mã hóa tài sản và tầng giao thức. Sau khi giới thiệu ngắn gọn về mã hóa tài sản, chúng ta sẽ nghiên cứu các giao thức giao dịch phi tập trung, nền tảng cho vay phi tập trung, phái sinh phi tập trung và các giao thức quản lý tài sản trên chuỗi. Điều này giúp chúng ta có được nền tảng cần thiết để phân tích các rủi ro tiềm ẩn của DeFi.
Hiện tại, DeFi đã xây dựng được hình hài của một hệ sinh thái hoàn chỉnh, nhưng vẫn còn rất nhiều điểm chưa hoàn thiện. Do đó, các nhà phát triển vẫn đang thực hiện các dự án trên cả năm tầng này. Chỉ khi hiểu được năm tầng này, chúng ta mới có thể hiểu được vị trí, sự cần thiết và dự đoán định hợp lý của một dự án trong thế giới DeFi. Khi DeFi phát triển, đặc biệt là với sự hoàn thiện của tầng giao thức, các nhà phát triển trong tương lai sẽ chủ yếu tập trung vào phát triển dự án ở tầng ứng dụng và tầng tổng hợp. Đối với người dùng phổ thông, họ chủ yếu sẽ tiếp cận với các dự án ở tầng ứng dụng và tầng tổng hợp.