Stablecoin là gì?

Stablecoin, như tên gọi, là một loại tiền mã hóa duy trì tỷ lệ trao đổi ổn định với một tài sản tham chiếu.

Trong cộng đồng blockchain, stablecoin phổ biến nhất bạn nghe đến là USDT (Tether). Hãy lấy USDT làm ví dụ. Đây là đồng tiền được Tether phát hành, neo giá theo đô la Mỹ (gọi là Tether USD, viết tắt USDT), 1 USDT = 1 USD. Người dùng có thể đổi USDT sang USD theo tỷ lệ 1:1 bất cứ lúc nào.

Ngoài USDT, các stablecoin neo theo USD còn có TUSD, GUSD, BitUSD... Tất nhiên, cũng có stablecoin neo theo tiền tệ khác, ví dụ BitCNY neo theo nhân dân tệ với tỷ lệ 1:1.

Bạn có thể thắc mắc: Tiền chuyển qua WeChat hay Alipay có phải là stablecoin không? Xét cho cùng, chúng cũng neo giá 1:1 với nhân dân tệ.

Thực ra, tiền trong điện thoại hay Alipay chỉ được gọi là tiền điện tử, không phải stablecoin. Nếu trong tương lai ngân hàng trung ương phát hành tiền kỹ thuật số pháp định, neo giá với đồng nhân dân tệ hiện tại, thì đồng tiền đó mới được gọi là stablecoin.

Nói cách khác, stablecoin không chỉ là phiên bản số hóa của tiền tệ, mà còn là một loại tiền mã hóa có thể lập trình, một phân loại tiền tệ chỉ xuất hiện sau khi công nghệ blockchain ra đời.

Làm thế nào stablecoin duy trì sự "ổn định"?

Tỷ giá hối đoái giữa các quốc gia luôn biến động, vậy stablecoin giữ được "tỷ lệ trao đổi ổn định" như thế nào?

USDT nói trên được Tether cam kết đảm bảo dự trữ 1:1, tức là cứ phát hành 1 USDT thì tài khoản ngân hàng của họ sẽ có 1 USD đảm bảo. Người dùng có thể kiểm tra số dư trên nền tảng Tether để đảm bảo tính minh bạch. Đây là cách duy trì ổn định thông qua "thế chấp bằng tiền pháp định".

Loại stablecoin thứ hai dựa vào "thế chấp tài sản số". Ví dụ điển hình là BitCNY. Bạn có thể thế chấp đồng BTS cho hệ thống để nhận BitCNY. Do giá tài sản số biến động, nếu giá BTS giảm mạnh khiến tổng giá trị BTS bạn thế chấp gần bằng tổng BitCNY hệ thống cho vay, và bạn không bổ sung thêm BTS, hệ thống sẽ ép bán số BTS thế chấp để trả lại BitCNY. Điều này tương tự như vay thế chấp ngân hàng: nếu giá nhà giảm mà bạn không thể bổ sung tài sản thế chấp, ngân hàng sẽ tịch thu và bán nhà để thu hồi khoản vay.

Loại thứ ba dùng "thuật toán để ổn định". Ví dụ là Basis, hoạt động như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, điều chỉnh nguồn cung Basis để duy trì tỷ giá 1:1 với USD. Tuy nhiên, dự án Basis hiện đã ngừng hoạt động.

Công dụng và hạn chế của stablecoin

Bạn có thể tò mò: WeChat và Alipay đã rất tiện lợi, tại sao còn tạo ra stablecoin?

Đúng là trong đời sống, stablecoin ít có tác dụng, chuyển tiền cũng không tiện bằng WeChat hay Alipay.

Nhưng trong thế giới tiền mã hóa, stablecoin rất hữu ích, là cầu nối giữa thế giới thực và thế giới crypto. Tiền mã hóa biến động mạnh, nên stablecoin đóng vai trò thước đo giá trị, đồng thời có chức năng trú ẩn khi thị trường giảm.

Dĩ nhiên, stablecoin hiện tại chưa hoàn hảo.

Stablecoin thế chấp bằng tiền pháp định như USDT bị nghi ngờ do Tether thiếu minh bạch tài chính, có thể tự ý phát hành thêm USDT để kiếm lời.

Stablecoin thế chấp bằng tài sản số như BitCNY dễ gặp rủi ro khi giá BTS biến động mạnh. Khi giá lao dốc, hệ thống ép bán BTS thế chấp với giá thấp, khiến giá càng giảm sâu, dẫn đến hàng loạt lệnh thanh lý.

Stablecoin dùng thuật toán thì càng bị chỉ trích nhiều hơn.

Kết luận

Hiện nay, nhiều nước đã nghiên cứu tiền kỹ thuật số quốc gia. Venezuela thậm chí phát hành đồng tiền số riêng - Petro. Trong lĩnh vực này, ngân hàng trung ương Trung Quốc đang đi đầu thế giới.

Tiền kỹ thuật số quốc gia, hay tiền kỹ thuật số pháp định, chính là một dạng stablecoin.