Hãy xem những trường hợp thực tế này—bạn có thấy mình cũng "dính đòn" không?
Nhiều người sẽ thắc mắc: Tại sao nhà mạng không thẳng thắn nói rõ đây là khoản vay trả góp? Ngoài áp lực doanh số từ nhân viên bán hàng tại cửa hàng, một lý do khác là để ngăn người dùng bán lại điện thoại lấy tiền mặt. Thực chất, các chương trình như "iPhone hợp đồng" hay "trả trước nhận điện thoại miễn phí" trước đây cũng tương tự, nhưng nhiều người nhận điện thoại xong bán ngay, rồi hủy gói cước sau một tháng. Nhà mạng đẩy mạnh trả góp nhằm tránh hành vi rút tiền, đảm bảo người dùng duy trì dịch vụ trong 3 năm hoặc lâu hơn. Vì có quá nhiều mánh khóe vòng vo, chi phí giao tiếp giữa nhân viên và khách hàng rất cao, nên họ chọn "nói ít hơn"—chỉ cần đóng tiền đúng hạn là được, lại còn nhận miễn phí điện thoại. Nghe có vẻ khá hấp dẫn, phải không?
Điều vốn là đôi bên cùng có lợi giờ dường như thành thua đủ. Tuy nhiên, giải quyết vấn đề này trên thực tế không dễ. Phân tích kỹ hơn: Nhà mạng chỉ là nơi diễn ra giao dịch, còn dòng tiền thực tế đến từ các tổ chức tài chính cho vay. Nhà mạng và tổ chức tài chính chịu sự quản lý của các cơ quan khác nhau. Cơ quan giám sát tài chính quản lý tổ chức tín dụng nhưng không thể trực tiếp kiểm soát nhà mạng. Tại cửa hàng, cách bán hàng và ký hợp đồng trở thành "vùng xám" khó quy chuẩn và truy cứu trách nhiệm.
Chúng tôi đã tham khảo ý kiến nhiều chuyên gia tài chính, và họ đưa ra một số nhận định và đề xuất. Trước hết, họ cho rằng chìa khóa giải quyết không nằm ở hạn chế tiếp thị tại cửa hàng, mà ở việc siết chặt hợp tác giữa tổ chức tài chính và nhà mạng, tăng chế tài xử phạt. Cần phân loại quản lý giữa tổ chức "bán tài chính" (quasi-financial) và tổ chức được cấp phép.
Giải thích ngắn gọn: Tổ chức được cấp phép chịu giám sát chặt, hoạt động bài bản, uy tín cao—ví dụ ngân hàng, công ty chứng khoán. Trong khi tổ chức "bán tài chính" linh hoạt hơn, giám sát lỏng, rủi ro cao hơn—như công ty cho vay, thuê mua tài chính, nền tảng P2P.
Do đó, đa số công ty tài chính hợp tác với nhà mạng thuộc nhóm "bán tài chính". Tháng 5 năm ngoái, "Lệnh thoái vốn tài chính" yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước về nguyên tắc không được thành lập, mua lại hay góp vốn vào tổ chức bán tài chính. Ví dụ, China Telecom đã thoái một phần vốn tài chính vào tháng 7 năm ngoái, với công ty con Bestpay bán lại cổ phần ở ba công ty bảo hiểm và cho vay.