Danh hiệu công ty có lợi nhuận bình quân đầu người cao nhất thế giới đã đổi chủ—nhưng vẫn thuộc về ngành tiền mã hóa. Gần đây, HyperliquidFR công bố rằng sàn giao dịch phi tập trung Hyperliquid đạt mức 102,4 triệu USD doanh thu/năm trên mỗi nhân viên, vượt qua Tether, OnlyFans, Nvidia và Apple, vươn lên vị trí số một toàn cầu. Trước đó, nhà phát hành stablecoin Tether dẫn đầu với hơn 90 triệu USD/người. Theo DefiLlama, đội ngũ Hyperliquid chỉ có 11 thành viên cốt lõi, với tổng doanh thu ước tính 1,127 tỷ USD/năm.

Ngành tiền mã hóa vốn đầy rẫy câu chuyện làm giàu nhanh, khi nhiều nhà sáng lập trẻ tuổi trở thành triệu phú chỉ sau một đêm. Tuy nhiên, trường hợp Jeff Yan và dự án Hyperliquid—một nhóm nhỏ nhưng tạo ra quy mô và hiệu suất khổng lồ—vẫn rất hiếm hoi. Nhìn lại quá trình trưởng thành, học tập và sự nghiệp của Jeff cho thấy sự ra đời của Hyperliquid có lẽ không phải ngẫu nhiên.

Từ “thần đồng Olympic” đến nhà sáng lập sàn phi tập trung

Jeff Yan sinh ra và lớn lên tại Palo Alto, California, trong gia đình người nhập cư Trung Quốc. Ngay từ thiếu niên, Jeff đã bộc lộ năng khiếu toán lý vượt trội. Năm 2012, anh giành huy chương bạc Olympic Vật lý Quốc tế (IPhO) lần thứ 43, dù mới chỉ tập trung học vật lý khoảng một năm. Năm 2013, anh tiếp tục tham dự IPhO lần thứ 44, giành huy chương vàng, xếp hạng 24 toàn cầu, lập thành tích lịch sử cho trường trung học Palo Alto.

Với tư cách “cao thủ giải đề,” Jeff trúng tuyển vào Đại học Harvard, chuyên ngành toán học và khoa học máy tính. Tốt nghiệp, anh gia nhập Hudson River Trading (HRT) với vai trò nhà giao dịch định lượng, nghiên cứu thị trường chứng khoán Mỹ, xây dựng hệ thống giao dịch độ trễ thấp xử lý hàng nghìn lệnh/giây, và tích lũy kiến thức sâu sắc về tạo lập thị trường và cung cấp thanh khoản.

Năm 2018, Jeff bước vào lĩnh vực tiền mã hóa, thử xây dựng một nền tảng dự đoán trên Ethereum Layer-2, nhưng thất bại do thiếu người dùng và rào cản pháp lý. Học hỏi từ thất bại đó, năm 2020, anh thành lập Chameleon Trading, nhanh chóng trở thành một trong những nhà tạo lập thị trường lớn nhất trên các sàn tập trung.

Đến tháng 11/2022, khi FTX sụp đổ, ngành tiền mã hóa rơi vào khủng hoảng niềm tin. Hàng tỷ USD bốc hơi chỉ trong một đêm. Trong khi nhiều người rời bỏ thị trường, Jeff nhìn thấy cơ hội: người dùng sẽ cần tự quản lý tài sản và giao dịch theo cách phi tập trung nhưng thân thiện với người dùng. Ý tưởng Hyperliquid từ đó hình thành—một sàn giao dịch hợp đồng vĩnh viễn hoàn toàn on-chain, có khả năng xử lý 200.000 giao dịch/giây, hỗ trợ đa thị trường và đòn bẩy cao.

Tự lực và tinh gọn: Chiến lược đội ngũ nhỏ của Jeff Yan

Không giống hầu hết startup chạy theo vốn mạo hiểm, Hyperliquid hoàn toàn tự huy động vốn, không nhận tiền từ VC. Jeff khẳng định anh không khởi nghiệp vì tiền—“tiền chỉ là con số”—mà vì tạo ra sản phẩm giá trị. Với anh, giá trị người dùng quan trọng hơn quảng bá từ nhà đầu tư.

Ngay từ đầu, Hyperliquid áp dụng triết lý quyền sở hữu do cộng đồng dẫn dắt: token phân phối trực tiếp cho người dùng thông qua giao dịch, không rơi vào tay VC. “Để VC nắm giữ nhiều cổ phần trong mạng lưới phi tập trung sẽ là một ‘vết sẹo’,” Jeff nói. Tầm nhìn của anh là một hệ thống tài chính do người dùng xây dựng và sở hữu.

Đội ngũ duy trì chiến lược nhỏ gọn, chỉ 11 người, một nửa là kỹ sư, còn lại phụ trách sản phẩm và vận hành. Không bộ phận marketing, không phát triển kinh doanh truyền thống. Jeff trao quyền tự chủ cao cho đội nhưng vẫn trực tiếp tham gia kỹ thuật. Anh tuyển dụng cực kỳ khắt khe: “Tuyển sai người còn tệ hơn không tuyển.” Chỉ những cá nhân thông minh, nhiệt huyết, và đam mê thực sự mới được chọn.

“Chúng tôi không giống các team crypto thường thấy, huy động hàng trăm triệu và vẽ lộ trình dài hạn,” Jeff chia sẻ. “Chúng tôi tập trung vào bước tiếp theo, không phải bản kế hoạch hàng trăm bước.”

Vì sao Hyperliquid vươn lên?

Khác biệt hoàn toàn với DEX truyền thống, Hyperliquid xây dựng Layer-1 blockchain riêng, cho phép so khớp sổ lệnh hoàn toàn on-chain với khả năng xử lý ngang ngửa CEX. Toàn bộ lệnh giới hạn, khớp lệnh, hủy lệnh và thanh lý diễn ra minh bạch trên chuỗi. Đến tháng 6/2025, Hyperliquid chiếm 78% thị phần phái sinh on-chain, với khối lượng giao dịch hàng ngày trên 5,5 tỷ USD.

Cơ chế khớp lệnh giảm ưu tiên các lệnh thị trường tốc độ cao, khuyến khích nhà tạo lập thị trường báo giá chặt chẽ hơn, giúp trader có giá tốt hơn. Thanh khoản do HLP pool cung cấp—một quỹ lai giữa tạo lập thị trường và thanh lý, thuộc sở hữu giao thức, mở cho mọi người tham gia.

Token gốc HYPE vừa là công cụ quản trị, vừa giảm phí qua staking, có cơ chế buyback. Tháng 11/2024, 31% HYPE được airdrop cho ~94.000 người dùng, một trong những phân phối tập trung vào người dùng lớn nhất những năm gần đây.

Không cần marketing rầm rộ, Hyperliquid nhờ tính minh bạch on-chain đã thu hút cá voi và tổ chức lớn. Năm 2023, chỉ sau 100 ngày ra mắt, khối lượng giao dịch/ngày vượt 1 tỷ USD. Tháng 7/2025, khối lượng hợp đồng vĩnh viễn đạt 320 tỷ USD, doanh thu 86,6 triệu USD. Ngày 15/8, nền tảng ghi nhận 29 tỷ USD khối lượng/ngày, thu phí 7,7 triệu USD.

Đến năm 2025, Hyperliquid kiểm soát hơn 80% thị trường phái sinh phi tập trung, được cộng đồng gọi là “Binance on-chain.” Tất cả thành công này đến từ một đội ngũ chỉ hơn 10 người, không hề có ngân sách marketing.