Đợt "sập nhanh" tuần trước đã trở thành đợt thanh lọc thanh khoản dữ dội nhất trên thị trường crypto trong gần hai năm qua. Giá BTC từng tiến sát mức 100.000 USD, tổng số tiền bị thanh lọc trên toàn cầu trong 24 giờ vào khoảng 19,1 tỷ USD, các vị thế đòn bẩy trên toàn thị trường bị thanh lọc có hệ thống. Mặc dù biến động ngắn hạn dữ dội, nhưng từ các tín hiệu dòng tiền on-chain và tỷ lệ nắm giữ của tổ chức cho thấy, đáy thị trường có thể đã xuất hiện, và việc giải phóng rủi ro đang tích lũy động lực cho đợt tăng giá tiếp theo.

Đằng sau biến động thị trường crypto từ ngày 11/10 đến 13/10 là hiệu ứng kết hợp của việc tích tụ đòn bẩy cao và biến động kỳ vọng vĩ mô. Trong hai tháng qua, funding rate duy trì dương trong thời gian dài, open interest hợp đồng tương lai liên tục lập đỉnh mới, khiến thị trường trở nên quá đông đúc. Ngòi nổ đến từ cú sốc vĩ mô: Mỹ đột ngột tuyên bố kế hoạch áp thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, gây ra cuộc bán tháo hoảng loạn trên các tài sản rủi ro toàn cầu, kích hoạt thanh lọc dây chuyền. Theo số liệu từ CoinGlass, khối lượng thanh lọc ròng trong ngày lên tới khoảng 19,1 tỷ USD, với hơn 1,6 triệu tài khoản giao dịch bị forced liquidation, trở thành làn sóng thanh lọc trong ngày lớn nhất trong năm. Tin tốt là, mặc dù quá trình giảm đòn bẩy rất đau đớn, nhưng nó cũng nhanh chóng hoàn thành việc thanh lọc rủi ro hệ thống. Tính đến ngày 13/10, sau khi trải qua biến động mạnh, giá Bitcoin tạm thời được báo cáo vào khoảng 113.800 USD (nguồn dữ liệu: CoinGecko), phục hồi rõ rệt so với mức thấp hai ngày trước đó. Các tín hiệu từ thị trường on-chain và phái sinh đều chỉ ra rằng thị trường đã chuyển từ trạng thái hoảng loạn thụ động sang giai đoạn chủ động phục hồi, với cấu trúc lành mạnh hơn và tỷ lệ vốn dài hạn tăng lên.

Dòng Tiền On-Chain: Áp Lực Bán Giảm Đáng Kể, Lóe Lên Tín Hiệu Tạo Đáy

Sau đợt sập nhanh, thị trường không tiếp tục chìm trong hoảng loạn. BTC nhanh chóng ổn định và phục hồi, một số tài khoản tổ chức nhân cơ hội tăng mua BTC và ETH. Dữ liệu on-chain cho thấy, trong thời gian lao dốc, các stablecoin chủ lưu USDT và USDC xuất hiện premium trên thị trường thứ cấp. Tuần này, tổng vốn hóa thị trường của stablecoin không giảm mạnh mà trái lại có dấu hiệu tăng nhẹ, cho thấy một phần vốn sau khi chuyển từ tài sản crypto sang stablecoin trong sự kiện rủi ro đã chọn ở lại trong thị trường để chờ đợi và quan sát. Đồng thời, mức độ thảo luận trong cộng đồng crypto phục hồi, chủ đề "mua đáy" tăng gần gấp đôi, cho thấy tâm lý người tham gia thị trường đang dần được khôi phục. Trong thị trường crypto, sự chuyển đổi từ hoảng loạn sang do dự này thường báo hiệu khu vực đáy đang hình thành.

Dữ liệu on-chain cho thấy rõ ràng thị trường đang chuyển từ hoảng loạn sang phục hồi, với ba tín hiệu then chốt: Thứ nhất, áp lực bán giảm đáng kể. Tỷ lệ BTC được nắm giữ trên các sàn giao dịch so với tổng lưu thông đã giảm xuống còn khoảng 14%, mức thấp nhất trong nhiều năm, khi ngày càng nhiều Bitcoin được chuyển vào ví lạnh, làm giảm số coin có thể bán ra trong ngắn hạn. Thứ hai, vốn không rút đi. Mặc dù USDT, USDC có premium ngắn hạn trong lúc lao dốc, phản ánh tâm lý né tránh rủi ro gia tăng, nhưng tổng vốn hóa stablecoin không những không giảm mà còn tăng nhẹ, chứng tỏ vốn vẫn đang trong thị trường chờ đợi. Thứ ba, nhà nắm giữ dài hạn vẫn vững vàng. Tỷ lệ "coin cũ" nắm giữ BTC hơn một năm vẫn gần mức cao kỷ lục; họ không tháo chạy trong hoảng loạn giữa biến động mạnh, và việc những nhà đầu cơ ngắn hạn rời đi trái lại khiến cấu trúc coin trên thị trường lành mạnh hơn. Nhìn chung, việc bán tháo hoảng loạn ngắn hạn đã qua, vốn vẫn đang chờ cơ hội, vốn dài hạn giữ vững trận địa - đây là tín hiệu quan trọng cho thấy thị trường đang tạo đáy.

Thị Trường Quyền Chọn: Tín Hiệu Ổn Định, Nhưng Tâm Lý Né Tránh Rủi Ro Chưa Tan

Thị trường quyền chọn điều chỉnh nhanh chóng sau đợt lao dốc vừa qua, cho thấy một số thay đổi rõ rệt: Tâm lý hoảng loạn thị trường đã giảm rõ rệt. Implied Volatility (IV) - thước đo kỳ vọng biến động giá, đã giảm đáng kể trong chu kỳ ngắn hạn, cho thấy các trader cho rằng giai đoạn biến động dữ dội về cơ bản đã kết thúc. Tuy nhiên, nhu cầu phòng ngừa rủi ro vẫn còn. Giá của quyền chọn bán (put options), để phòng ngừa giảm giá, vẫn cao hơn đáng kể so với quyền chọn mua (call options), và nhiều vốn hơn đang chảy vào các hợp đồng hết hạn cuối năm, cho thấy nhà đầu tư vẫn đang phòng ngừa việc thị trường kiểm tra lại đáy. Đáng mừng là, rủi ro "bán ép thụ động" do công cụ phái sinh gây ra về cơ bản đã được loại bỏ. Dựa trên dự báo thị trường, chỉ cần Bitcoin duy trì dao động trong khoảng 110.000-120.000 USD, vòng luẩn quẩn "càng giảm càng bán" trước đây khó có khả năng lặp lại. Nhìn chung, thị trường quyền chọn dự kiến khó xuất hiện các biến động cực đoan trong ngắn hạn, nhưng tâm lý thận trọng của nhà đầu tư vẫn chưa tan biến.

Dòng Chảy Vốn: Tài Sản Giá Trị Thể Hiện Sự Kiên Cường

Trong đợt điều chỉnh thị trường lần này, hiệu suất của các phân khúc phân hóa rõ rệt, xác nhận rõ xu hướng "vốn quay trở lại với giá trị từ đầu cơ". Các đồng tiền chủ lưu thể hiện khả năng chống chịu giảm tương đối mạnh. Mức giảm tối đa của BTC và ETH lần lượt là 15% và 20%; dù không tránh khỏi, nhưng biến động của chúng thấp hơn nhiều so với hầu hết các token vốn hóa nhỏ. Tỷ lệ thống trị Bitcoin (Bitcoin dominance) tăng lên càng chứng tỏ vốn đang chảy từ altcoin sang các tài sản cốt lõi. Các phân khúc có giá trị thực thể hiện sự ổn định. RWA (Token hóa tài sản thế giới thực) có mức giảm tương đối hạn chế do được neo theo tài sản vật chất; token nền tảng phục hồi nhanh chóng nhờ được hỗ trợ bởi khối lượng giao dịch, cho thấy sự hỗ trợ của cơ bản. Ngược lại, các tài sản thuần đầu cơ sụt giảm nghiêm trọng, một số gần như về 0, với sự phục hồi yếu ớt. Điều này cho thấy tâm lý thị trường đang trở nên hợp lý hơn, các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn đến giá trị thực tế và triển vọng ứng dụng của dự án. Nhìn chung, đợt điều chỉnh này là quá trình xả bong bóng tự nhiên của thị trường. Các tài sản chất lượng sẽ tiếp tục được ưa chuộng, trong khi các mục tiêu thiếu sự hỗ trợ thực chất cần được thận trọng.

Gợi Ý Chiến Lược: Tư Duy Cấu Trúc Có Thể Trở Thành Chiều Kích Quan Trọng Hơn

Sau khi thị trường trải qua biến động mạnh, lợi thế của các sản phẩm cấu trúc càng trở nên rõ rệt. Đối với những nhà đầu tư muốn tham gia nhưng không muốn chịu rủi ro biến động quá cao, các sản phẩm quản lý tài sản song tiền (dual-currency), cấu trúc snowball hoặc sản phẩm thu nhập trong biên độ có thể khóa lợi nhuận ổn định trong phạm vi dao động. Tình hình thị trường hiện tại giống "giai đoạn phục hồi biến động thấp" hơn, lúc này việc all-in đánh cược vào sự phục hồi không bằng việc bố trí ổn định. Nhà đầu tư có thể, dựa trên khẩu vị rủi ro của bản thân, xây dựng khuôn khổ phân bổ "biến động thấp + tăng cường thu nhập" thông qua việc vào lệnh theo từng giai đoạn và kết hợp sản phẩm. Cân bằng giữa tấn công và phòng thủ với phân bổ linh hoạt mới là chiến lược tốt nhất trong thời kỳ chuyển đổi chu kỳ.

Đợt sập nhanh này đã xáo trộn lại thị trường và làm bong bóng bốc hơi nhanh chóng. Khi các tổ chức quay trở lại và cấu trúc on-chain ổn định, thị trường crypto đang bước vào giai đoạn cân bằng mới. Matrixport sẽ tiếp tục theo dõi những thay đổi của môi trường vĩ mô và cấu trúc thị trường, hỗ trợ nhà đầu tư tiến bước vững chắc trong chu kỳ mới của tài sản kỹ thuật số.

Nội dung trên đến từ Daniel Yu, Trưởng Bộ phận Quản lý Tài sản. Bài viết chỉ đại diện cho quan điểm cá nhân của tác giả.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thị trường có rủi ro, đầu tư cần thận trọng. Bài viết này không cấu thành lời khuyên đầu tư. Giao dịch tài sản kỹ thuật số có thể có rủi ro và biến động cực kỳ lớn. Quyết định đầu tư nên được đưa ra sau khi xem xét cẩn thận tình hình cá nhân và tham khảo ý kiến của các chuyên gia tài chính. Matrixport không chịu trách nhiệm cho bất kỳ quyết định đầu tư nào dựa trên thông tin được cung cấp trong nội dung này.