Từ năm 2020, tốc độ phát hành USDT đã vượt xa các năm trước, đẩy vốn hóa thị trường của USDT tăng mạnh. Tính đến tháng 4/2022, vốn hóa USDT vượt 82,7 tỷ USD, đứng thứ ba trên thị trường tiền mã hóa, chỉ sau Bitcoin và Ethereum, trở thành stablecoin có thị phần lớn nhất hiện nay. USDT cung cấp tính thanh khoản cực cao, tỷ lệ luân chuyển hàng ngày thường đạt 200% - 500%, khối lượng giao dịch hàng ngày có thể lên tới 50 - 100 tỷ USD.

Stablecoin USDT là cầu nối quan trọng để vốn ra vào thị trường tiền mã hóa, sự thay đổi nhu cầu của nó phản ánh sự quan tâm của nhà đầu tư với thị trường. Một chỉ số quan trọng để đo lường biến động nhu cầu USDT chính là "phí chênh lệch USDT ngoài sàn".

Phí chênh lệch USDT ngoài sàn là gì?
Về lý thuyết, giá USDT phải tương đương với giá USD, nhưng thực tế USDT luôn cao hơn hoặc thấp hơn giá USD, tức là xuất hiện chênh lệch. Phí chênh lệch USDT ngoài sàn là tỷ lệ giữa giá ngoài sàn và USD. Thông thường, giá chịu ảnh hưởng bởi cung cầu, nên nhu cầu mua tài sản số quá mức thường đẩy chỉ số này cao hơn 100% giá trị công bằng, tức chênh lệch dương; ngược lại, khi thị trường tiền mã hóa trầm lắng, giá USDT thấp sẽ khiến chỉ số này giảm 4% hoặc hơn, tức chênh lệch âm. Như vậy, phí chênh lệch USDT ngoài sàn phản ánh lượng mua bán lẻ tài sản số, là thước đo thanh khoản và sôi động của thị trường ngắn hạn. Nói đơn giản, càng nhiều người mua USDT thì giá USDT càng cao, dẫn đến chênh lệch dương. Ngược lại cũng tương tự.

Dữ liệu lịch sử cho thấy, trong thị trường tăng giá, phí chênh lệch USDT ngoài sàn chủ yếu là dương. Ví dụ, trong đợt tăng giá năm 2017, phí chênh lệch USDT ngoài sàn từng đạt +5,76%, khiến vốn ngoài sàn liên tục đổ vào thị trường tiền mã hóa qua USDT. Trong thị trường giảm giá, USDT thường chênh lệch âm, ví dụ ngày 16/10/2018 từ 13h đến 14h30, tỷ giá USDT/Nhân dân tệ giảm từ 6,70 xuống 6,20, mức chênh lệch lên tới -8%.

Phí chênh lệch USDT ngoài sàn ảnh hưởng thế nào đến chi phí giao dịch và cách theo dõi?
Khi thị trường lao dốc, nhiều nhà đầu tư cần chuyển đổi token thành stablecoin hoặc tiền pháp định để phòng ngừa rủi ro, lúc này chủ yếu xem biến động nhu cầu, USDT có thể chênh lệch dương hoặc chuyển sang âm.

Ví dụ trong sự kiện sụp đổ ngày 12/3/2020, thị trường rơi vào hoảng loạn cực độ, nhiều người muốn đổi token đang nắm giữ thành stablecoin để phòng ngừa rủi ro, trong khi nhà đầu tư ngoài sàn khác lại muốn vào thị trường mua đáy, khiến phí chênh lệch USDT lên tới 14,29%. Đồng thời, hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung đều cạn kiệt thanh khoản stablecoin. Từ thời điểm này, USDT được phát hành ồ ạt, chủ yếu chảy vào các sàn tập trung, khi lượng USDT phát hành đủ lớn, USDT bắt đầu xuất hiện chênh lệch âm ở khu vực tiền pháp định.
Tất nhiên, không chỉ số nào là hoàn hảo, khi ra quyết định đầu tư cần xem xét tổng hợp các yếu tố khác như cơ bản, chỉ số kỹ thuật, tình hình kinh tế, xung đột cục bộ...

Sau khi xuất hiện chênh lệch, USDT ổn định giá thế nào?
Phí chênh lệch USDT ngoài sàn là chỉ số phản ánh tình hình thị trường, đồng thời là biến động giá thực tế, ảnh hưởng đến xu hướng sau này. Chênh lệch dương USDT có thể đẩy giá các đồng tiền chủ lực tăng, đồng thời giảm lượng người bán USDT rút tiền, có lợi cho thị trường; ngược lại, chênh lệch âm thường bất lợi, dẫn đến tháo chạy vốn ồ ạt.

Thông thường, chênh lệch dương/âm USDT là hiện tượng bình thường, bất kỳ thị trường nào cũng có biến động giá, nhưng với stablecoin, "ổn định" là yếu tố hàng đầu, nên USDT có cơ chế điều chỉnh.

Thứ nhất, USDT được neo với USD đời thực, người dùng có thể đổi USDT sang USD theo tỷ lệ 1:1, nên khi chênh lệch lớn, thị trường sẽ tự động arbitrage đến khi giá ổn định.

Ngoài ra, Tether điều chỉnh nguồn cung để ổn định giá USDT: khi USDT chênh lệch dương, thường thấy lượng lớn USDT được chuyển từ tài khoản Tether, thị trường coi là "phát hành" - hành động phản ứng; ngược lại, sau thời gian chênh lệch âm, Tether sẽ thu hồi và đốt một phần USDT để cân bằng thị trường.

Từ 2015 đến nay, USDT đã phát hành hơn 70 tỷ USD, đưa tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa lên mức cao nhất 3 nghìn tỷ USD. Biến động liên quan USDT chính là tín hiệu thị trường quan trọng, đáng để nhà đầu tư theo dõi sát sao.