Điểm chính
Trừu tượng chuỗi (chain abstraction) là việc đơn giản hóa cách sử dụng các ứng dụng và dịch vụ blockchain bằng cách loại bỏ ma sát và quy trình kỹ thuật khỏi trải nghiệm người dùng (UX).

Trừu tượng chuỗi giúp ứng dụng hấp dẫn hơn với người dùng cuối và hỗ trợ nhà phát triển xây dựng các DApp hiệu quả, hỗ trợ tương tác đa chuỗi.

Trừu tượng chuỗi đối mặt với các thách thức như rủi ro tập trung hóa, rủi ro bảo mật và các vấn đề tương tác tiềm ẩn.

Giới thiệu
Tương tác với blockchain thường phức tạp và gây nhầm lẫn, đặc biệt với người mới. Bài viết này khám phá khái niệm trừu tượng chuỗi, cách hoạt động, lợi ích, thách thức và những hiểu lầm phổ biến.

Giới thiệu về Trừu tượng Chuỗi
Khái niệm trừu tượng chuỗi, do NEAR đề xuất, là tách biệt công nghệ blockchain khỏi trải nghiệm người dùng (UX) để đơn giản hóa cách người dùng tương tác với blockchain. Nhờ đó, người dùng không cần biết họ đang tương tác với chuỗi nào—thậm chí không nhận ra mình đang dùng blockchain.

Trừu tượng Chuỗi Hoạt động Như thế nào?
Hiệu quả
Hãy tưởng tượng một chiếc iPhone chỉ có thể gửi tin nhắn cho iPhone khác mà không thể gửi cho Android. Điều này vừa kém hiệu quả vừa phi thực tế. Tương tự, người dùng nên có thể tương tác với các DApp trên nhiều blockchain mà không gặp rào cản không cần thiết.

Mục tiêu của trừu tượng chuỗi là loại bỏ hoặc ẩn đi sự phức tạp của blockchain, giúp người dùng tập trung vào chức năng và lợi ích của DApp. Ví dụ, nếu Sarah muốn dùng DApp XYZ, cô không cần quan tâm nó được xây dựng trên blockchain nào. Với cô, DApp chỉ cần hoạt động tốt và đáp ứng mục đích.

Tương tự, hàng triệu người dùng internet mỗi ngày nhưng chỉ một số ít hiểu công nghệ đằng sau nó. Miễn là internet hoạt động như mong đợi và mang lại giá trị, người dùng bình thường không cần nắm rõ chi tiết kỹ thuật.

Giao dịch
Hãy tưởng tượng chỉ cần một DApp để giao dịch xuyên chuỗi và khám phá các dịch vụ khác nhau. Ví dụ, Sarah mở ứng dụng XYZ trên điện thoại, đặt một ly cà phê, rồi thấy cửa hàng quần áo yêu thích đang giảm giá. Cô mua một đôi giày và nhận phần thưởng là NFT lưu trữ trên Ethereum. Sau đó, cô thấy phần thưởng đi kèm ưu đãi đặc biệt nên mua một vé sự kiện—cũng là NFT nhưng hoạt động trên BNB Smart Chain (BSC).

Vì tất cả giao dịch này đều thực hiện trong một ứng dụng, Sarah không cần quản lý nhiều ví, chuyển đổi mạng hay trực tiếp xử lý phí giao dịch. Sự tương tác đa chuỗi sâu này là mục tiêu cuối cùng của trừu tượng chuỗi.

Lợi ích của Trừu tượng Chuỗi
Tích hợp Thanh khoản
Thanh khoản thường bị giới hạn trong từng blockchain riêng lẻ, khiến người dùng và nhà phát triển khó tiếp cận. Trừu tượng chuỗi giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép truy cập thanh khoản xuyên chuỗi.

Giả sử John muốn cho vay token để kiếm lãi. Nếu thanh khoản bị chia cắt, anh phải tìm một nền tảng cho vay trên blockchain chứa token của mình. Nhưng với trừu tượng chuỗi, John có thể cho vay token trên một nền tảng tích hợp thanh khoản từ nhiều blockchain. Điều này vừa thu hút nhiều người dùng hơn, vừa mang lại lãi suất cạnh tranh cho John.

Đơn giản hóa Quy trình Phát triển
Nhờ trừu tượng chuỗi, nhà phát triển có thể xây dựng DApp linh hoạt mà không bị giới hạn bởi một blockchain cụ thể.

Họ có thể kết hợp tính năng hợp đồng thông minh mạnh mẽ của Ethereum với chi phí thấp của Polygon. Ví dụ, Decentraland được xây dựng trên Polygon, cho phép người dùng nhận, mua, bán trang phục—hoặc đổi lấy avatar—mà không mất phí giao dịch. Decentraland miễn phí nhờ kết hợp nhiều tính năng, dù giao dịch trên Polygon vẫn tốn một ít phí.

Thách thức của Trừu tượng Chuỗi
Rủi ro Tập trung hóa
Để đạt được trừu tượng chuỗi, cần tạo một giao diện cho phép người dùng tương tác với nhiều ứng dụng blockchain một cách thống nhất. Tuy nhiên, giao diện này có thể trở thành điểm yếu duy nhất (single point of failure).

Rủi ro Bảo mật
Mỗi blockchain có giao thức bảo mật riêng. Khi hợp nhất chúng vào một giao diện, khó đảm bảo tất cả biện pháp bảo mật được tuân thủ. Nếu triển khai không cẩn thận, giao diện trừu tượng chuỗi có thể gây rủi ro cho từng blockchain.

Vấn đề Tương tác
Đảm bảo khả năng tương tác giữa các blockchain là thách thức khác. Mỗi blockchain có thuật toán đồng thuận và ngôn ngữ hợp đồng thông minh riêng, khiến việc tạo giao diện hoạt động hoàn hảo trên mọi mạng là khó khăn. Ví dụ, hợp đồng thông minh viết cho Ethereum không tương thích trực tiếp với Solana do khác biệt ngôn ngữ và công nghệ nền tảng.

Hiểu lầm Phổ biến về Trừu tượng Chuỗi
Trừu tượng Chuỗi Xóa bỏ Khác biệt Giữa Các Blockchain
Dù đơn giản hóa tương tác đa chuỗi, các tính năng độc đáo của mỗi blockchain vẫn được giữ nguyên. Trừu tượng chuỗi cải thiện UX bằng cách tối ưu quy trình kỹ thuật chứ không thay đổi cơ sở hạ tầng blockchain.

Trừu tượng Chuỗi Chỉ Liên quan Đến Giao dịch Đa chuỗi
Dù hỗ trợ giao dịch xuyên chuỗi là chức năng quan trọng, trừu tượng chuỗi còn giúp đơn giản hóa việc sử dụng DApp, triển khai hợp đồng thông minh và truy xuất dữ liệu đa chuỗi.

Kết luận
Trừu tượng chuỗi là việc đơn giản hóa tương tác giữa các mạng blockchain. Lợi ích bao gồm tích hợp thanh khoản và tối ưu quy trình phát triển. Tuy nhiên, nó cũng đối mặt với thách thức như rủi ro tập trung hóa, bảo mật và vấn đề tương tác. Dù vậy, trừu tượng chuỗi có thể mở đường cho một hệ sinh thái blockchain thân thiện và có khả năng tương tác cao.